Dans le sillage d'Advayavajra: Tagore en tibétain

jeudi 23 février 2012

Tagore en tibétain

Juste une curiosité...

Un ami m'avait offert le Gitanjali de Rabrindranath Tagore, traduit par lui-même du bengali en anglais et préfacé par W.B. Yeats, qui admirait Tagore et disait de lui :

« Tagore est le premier de nos saints qui ne se soit pas refusé à la vie, me dit cet Hindou, mais bien ait attendu son inspiration de la vie même ; et c’est pour cela précisément que nous l’aimons. »[1]

Ce livre avait été traduit en français par André Gide (L'offrande lyrique). Et je viens de découvrir une traduction tibétaine des deux premiers poèmes sur un blog tibétain (traduit par lza ba gzhon nu).

Juste pour le plaisir, je vous présente les trois versions ensemble.

- 1 -

Thou hast made me endless, such is thy pleasure. This frail vessel thou emptiest again and again, and fillest it ever with fresh life.
This little flute of a reed thou hast carried over hills and dales, and hast breathed through it melodies eternally new.
At the immortal touch of thy hands my little heart loses its limits in joy and gives birth to utterance ineffable.
Thy infinite gifts come to me only on these very small hands of mine. Ages pass, and still thou pourest, and still there is room to fill.

Tu m’as fait infini, tel est ton plaisir. Ce frêle calice tu l’épuisés sans cesse et le remplis sans cesse à neuf de fraîche vie.
Cette petite flûte de roseau, tu l’as emportée par les collines et les vallées et tu as soufflé, au travers, des mélodies éternellement neuves.
À l’immortel toucher de tes mains, mon cœur joyeux échappe ses limites et se répand en ineffables épanchements.
Tes dons infinis, je n’ai que mes étroites mains pour m’en saisir. Mais les âges passent et encore tu verses et toujours il reste de la place à remplir.

བདག་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་ལྷག་མེད་བྱས།།
འདི་ཀོ་ཁྱོད་ཀྱི་མཛད་པ་ཉིད།།
སྣོད་ནི་སྟོང་བར་བྱས་ནས་སླར།།
ཚེ་སྲོག་གསར་བས་དགང་བར་བགྱི།།

འཕྲེད་གླིང་ཆུང་ཆུང་བཟུང་ནས་ནི།།
རི་དང་གཙང་བོའི་རགས་ལ་འཁོར།།
སྙན་འཇེབས་རྟག་བརྟན་རོལ་དབྱངས་ནི།།
དབུགས་ཀྱི་ཟོལ་གྱིས་སྦུ་གུར་འདྲེན།།

ཁྱོད་ཀྱི་འཆི་མེད་རེག་པ་ནི།།
ཐོབ་ནས་བདག་ནི་མཚམས་ལས་འགོངས།།
སྒྲས་ནི་ཕུལ་བྱུང་དགའ་བ་དེ།
མྱངས་ནས་ཕྱི་ལ་ལུད་པ་མཐོང་།།

སྦྱིན་པ་རྟག་ཏུ་གནང་མོད་ཀྱང་།།
སྣོད་ནི་ད་དུང་སྟོང་བར་གདའ།།
ཉིན་མཚན་ཀུན་ཏུ་ཁྱོད་སྤྲོད་ཀྱང་།།
བདག་ལ་ཐོབ་པ་ཁྱོར་བ་གང་།།

སྦྱིན་པ་ཉིན་མཚན་ཀུན་སྦྱིན་ཡང་།།
བདག་ལ་ཁྱོར་བ་གང་ཙམ་རེག།
དུས་ནི་ཀུན་ཏུ་སྦྱིན་བྱེད་ཀྱང་།།
སྣོད་ལ་ད་དུང་སྟོང་ཆ་བདོག།

- 2 -

When thou commandest me to sing, it seems that my heart would break with pride;
And I look to thy face, and tears come to my eyes.
All that is harsh and dissonant in my life melts into one sweet harmony-
And my adoration spreads wings like a glad bird on its flight across the sea.
I know thou takest pleasure in my singing.
I know that only as a singer I come before thy presence.
I touch by the edge of the far-spreading wing of my song thy feet which I could never aspire to reach.
Drunk with joy of singing I forget myself and call thee friend who art my Lord".Drunk with the joy of singing I forget myself and call thee friend who art my lord.

Quand tu m’ordonnes de chanter, il semble que mon cœur doive crever d’orgueil ; et je regarde vers ta face, et des pleurs me viennent aux yeux.
Tout le rauque et le dissonnant de ma vie fond en une seule suave harmonie — et mon adoration éploie les ailes comme un joyeux oiseau dans sa fuite à travers la mer.
Je sais que tu prends plaisir à mon chant. Je sais que, comme un chanteur seulement, je suis admis en ta présence.
Mon chant largement éployé touche de l’extrémité de son aile tes pieds que je désespérais d’atteindre.
Ivre de cette joie du chanter, je m’oublie moi-même et je t’appelle ami, toi qui es mon Seigneur.

ཁྱོད་ཀྱིས་གླུ་ལེན་བསྐུལ་ཙ་ན།།

བདག་ཡིད་སྙེམས་པས་ཁེངས་པར་གྱུར།།

མིག་ཟུང་ཟམ་མེ་ཟིམ་མེའི་ངང་།།

ཁྱོད་ཞལ་འཛུམ་མེད་ལྟ་བའི་ཚེ།།

སྐྱུར་དང་སྡུག་ཏུ་འཁྱིལ་བའི་སེམས།།

བདུད་རྩིའི་རང་བཞིན་གླུ་རུ་བཞུས།།

བདག་གི་སྒྲུབ་དང་མཆོད་དོ་ཅོག།

བྱ་བཞིན་སྤུ་ལངས་འཕུར་མཆོངས་བྱེད།།

བདག་གླུ་གསན་ནས་ཚིམས་པ་ཤེས།།

བདག་གཞས་སྙན་པར་ཚོར་བ་རིག།

གླུ་ལེན་སྟོབས་དག་ཉིད་ཀྱིས་ནི།།

ཁྱོད་དྲུང་བརྙེས་པའང་བདག་གིས་རྟོགས།།